Αν είναι φτιαγμένος από αντιύλη, θα εξαφανιστείτε και οι δύο
Καθηγητή Χάρη Βάρβογλη
Έχετε σκεφθεί ποτέ τι θα κάνατε αν συναντούσατε έναν εξωγήινο; Θα του δίνατε άραγε το χέρι σας σε ένδειξη φιλίας; Μια τέτοια χειρονομία θα μπορούσε να αποβεί μοιραία για σας, εκτός και αν τα πειράματα που γίνονται αυτή την εποχή στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Ιαπωνία αποδείξουν αληθινή την πρόβλεψη της θεωρίας, ότι δηλαδή το Σύμπαν είναι φτιαγμένο μόνο από συνηθισμένη ύλη και όχι από αντιύλη. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά τους.
Στο σχολείο μαθαίνουμε ότι η ύλη αποτελείται από άτομα. Στον πυρήνα των ατόμων υπάρχουν τα πρωτόνια, βαριά σωματίδια που έχουν θετικό φορτίο, ενώ γύρω από τον πυρήνα περιφέρονται τα ηλεκτρόνια, ελαφρά σωματίδια που έχουν αρνητικό φορτίο. Τη δεκαετία του 1950 όμως οι φυσικοί συνειδητοποίησαν ότι, πέρα από τη συνηθισμένη ύλη, υπάρχει και ένα άλλο είδος ύλης που το ονόμασαν αντιύλη. Οι πυρήνες των ατόμων της αντιύλης είναι φτιαγμένοι από αντιπρωτόνια, σωματίδια ίδια με τα πρωτόνια αλλά με αρνητικό φορτίο, ενώ γύρω από αυτούς περιφέρονται ποζιτρόνια, σωματίδια ίδια με το ηλεκτρόνιο αλλά με θετικό φορτίο. Το βασικό χαρακτηριστικό της αντιύλης είναι ότι μπορεί να εξαφανίσει, με απλή επαφή, ίση ποσότητα συνηθισμένης ύλης παράγοντας ταυτόχρονα έναν χείμαρρο από φως, σύμφωνα με την πασίγνωστη σχέση ισοδυναμίας του Αϊνστάιν Ε = mc2. Ενα γραμμάριο αντιύλης μπορεί να προκαλέσει μια έκρηξη τόσο μεγάλη όσο η βόμβα της Χιροσίμα. Μπορεί όμως και να συμβεί το ανάποδο, δηλαδή από το φως να πάρουμε ύλη και αντιύλη.
Οταν οι αστρονόμοι κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το Σύμπαν δεν είναι αιώνιο αλλά δημιουργήθηκε πριν από 15 δισ. χρόνια, η ύπαρξη της αντιύλης απέκτησε ξεχωριστή σημασία. Και αυτό γιατί, σύμφωνα με όσα πιστεύουμε σήμερα, στην αρχή το Σύμπαν ήταν πλημμυρισμένο μόνο από φως, το οποίο στη συνέχεια δημιούργησε ζεύγη σωματιδίων και αντισωματιδίων. Ετσι θα περίμενε κανείς ότι στο Σύμπαν θα έπρεπε να υπάρχουν χονδρικά ίσες ποσότητες ύλης και αντιύλης. Επειδή όμως στη γειτονιά της Γης δεν έχουμε βρει αντιύλη, θα έπρεπε αυτή να είναι συγκεντρωμένη κάπου μακριά, σε άλλους πλανήτες, αστέρια και γαλαξίες. Με βάση αυτόν τον συλλογισμό θα ήταν ίσως ριψοκίνδυνο να δώσουμε το χέρι μας σε έναν εξωγήινο γιατί, αν ήταν φτιαγμένος από αντιύλη, θα εξαφανιζόμασταν και οι δύο. Είναι όμως έτσι η κατάσταση; Οι πρόσφατες θεωρίες λένε πως όχι και φαίνεται ότι τα πειράματα τις επιβεβαιώνουν.
Συγκεκριμένα οι θεωρητικοί φυσικοί υποστηρίζουν ότι ύλη και αντιύλη δεν παρήχθησαν σε ίσες ακριβώς ποσότητες από το φως κατά τη Μεγάλη Εκρηξη: η ύλη ήταν κατά 0,0000001% περισσότερη από την αντιύλη. Ετσι λοιπόν το μεγαλύτερο μέρος ύλης και αντιύλης αλληλεξουδετερώθηκε και το Σύμπαν είναι φτιαγμένο από το μικρό μέρος της ύλης που περίσσεψε. Γι' αυτό πιστεύουμε σήμερα ότι, αν δούμε έναν εξωγήινο, δεν θα πρέπει να διστάσουμε να του δώσουμε το χέρι μας. Τα αποτελέσματα των πειραμάτων δείχνουν ότι θα είναι και αυτός φτιαγμένος από το ίδιο είδος ύλης με μας!
Ο κ. Χάρης Βάρβογλης είναι καθηγητής του Τμήματος Φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
ΠΗΓΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟ ΒΗΜΑ - ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 04/03/2001
