Σας διαβεβαιώνω ότι πρόκειται για το σημαντικότερο αεροσκάφος στον κόσμο», δήλωσε ο αστροναύτης της NASA John Young, καπετάνιος της πρώτης πτήσης του διαστημικού λεωφορείου, όταν το σκάφος προσγειώθηκε στις 14 Απριλίου, πριν 30 χρόνια.
Λόγω της ηλικίας του, του κόστους των επιχειρήσεων και μιας νέας αποστολής της NASA με σκοπό την εξερεύνηση του διαστημικού χώρου πέρα από την τροχιά της Γης, το διαστημικό λεωφορείο αποσύρθηκε τον περασμένο Ιούλιο, αμέσως μετά την 30η επέτειο του.
Το διαστημικό λεωφορείο Atlantis εκτοξεύτηκε στις 8 Ιουλίου 2011 με προορισμό το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, από τον οποίο επέστρεψε στις 21 Ιουλίου 2011, σημαδεύντας το τέλος μίας εποχής και ανοίγοντας το δρόμο για μία νέα γενιά διαστημικών οχημάτων.
«Μετά από 135 αποστολές και 2 καταστροφικές αποτυχίες, το διαστημικό λεωφορείο αποδείχθηκε ένα όχημα αντιφάσεων,» δήλωσε ο Roger Launius, πρώην Ανώτερος Ιστορικός της NASA και νυν Ανώτερος Έφορος του Smithsonian Air and Space Museum.
Η συμμετοχή της Ευρώπης
Με τη συμμετοχή του στην πτήση του Columbia τον Νοέμβριο του 1983, ο Δρ Ulf Merbold έγινε ο πρώτος μη Αμερικανός πολίτης και πρώτος αστροναύτης της ESA που βγήκε στο διάστημα σε αμερικανικό αεροσκάφος. Όπως όλοι όσοι πέταξαν με το διαστημικό λεωφορείο, ο Merbold λυπάται που το πρόγραμμα θα διακοπεί.
«Όταν επιστρέφεις έχοντας ζήσει τη μοναδική εμπειρία του να βλέπεις τον πλανήτη σου από μακριά, ενώ έχεις συγχρόνως ολοκληρώσει με επιτυχία την αποστολή σου με τη συλλογή σημαντικών επιστημονικών δεδομένων, αισθάνεσαι μεγάλη ικανοποίηση και χαρά. Ένα μέρος αυτών των συναισθημάτων συνδέεται και με το μηχάνημα».
Η πτήση του Merbold, STS-9, που μετέφερε το πρώτο διαστημικό εργαστήριο (Spacelab), μια επαναχρησιμοποιούμενη εργαστηριακή μονάδα που αναπτύχθηκε στην Ευρώπη, σήμανε την έναρξη μιας μακράς συνεργασίας ESA/NASA με δεκάδες πτήσεις αεροναυτών της ESA τα επόμενα χρόνια.
Ο Γερμανός αστροναύτης Ulrich Walter θυμάται την εκπαίδευση για το διαστημικό λεωφορείο λίγα χρόνια μετά το Merbold: «'Ηταν πολύ δύσκολο (εκπαιδευόμασταν για πέντε χρόνια, συμπεριλαμβανομένης της βασικής εκπαίδευσης), αλλά σίγουρα άξιζε τον κόπο και θα ξαναπήγαινα χωρίς δεύτερη σκέψη! Ναι, θα ξαναπήγαινα?».
Κλείνοντας αυτό το σύντομο αφιέρωμα, θα δανειστούμε τα λόγια του τελευταίου αστροναύτη της ESA και μη Αμερικανού πολίτη που πέταξε με το διαστημικό λεωφορείο, του Roberto Vittori. Έχοντας συμμετάσχει στην STS-134, την προτελευταία πτήση, αντιμετωπίσε το τέλος του προγράμματος του διαστημικού λεωφορείου με διαφορετικό τρόπο.
«Έχω πραγματοποιήσει άλλες δυο πτήσεις με διαστημόπλοιο Soyuz, αλλά είναι η πρώτη μου πτήση με το διαστημικό λεωφορείο και έτσι την αντιμετωπίζω. Γνωρίζω ότι έχει προγραμματιστεί η τελευταία πτήση του Endeavour και μου φαίνεται περίεργο, επειδή κοιτάζοντας από κοντά το διαστημό λεωφορείο, φαίνεται ολοκαίνουργιο. Ξέρω ότι είναι πάνω από 20 ετών, αλλά βρίσκεται ακόμη σε εξαιρετική κατάσταση.»
Περισσότερα για το διαστημικό λεωφορείο και τη συμμετοχή της Ευρώπης μπορείτε να διαβάσετε στο αφιέρωμα της ESA στο διαστημικό λεωφορείο.
http://www.esa.int/esaCP/SEMO6UITPQG_Greece_0.html
