Με την ευκαιρία της παρουσίασης στην Ιστοσελίδα του Τεχνικού Μουσείου του πρόσφατου, δημοσιεύματος της Εφημερίδος ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, σχετικά με τις Πέτρες που μετέφεραν οι αστροναύτες από τη Σελήνη, τα παληά στελέχη του Σωματείου θυμόμαστε με νοσταλγία τις δημιουργικές προσπάθειες που καταβάλαμε το έτος 1987 για να οργανώσουμε τη σημαντική τότε Έκθεση "30 Χρόνια στο Διάστημα" , όπου παρουσιάσαμε την πέτρα που μετέφεραν οι αστροναύτες από τη Σελήνη, την οποία διέθεσε η NASA για περίοδο οκτώ μηνών.
Για μας, αυτή η Έκθεση αποτέλεσε ένα ιστορικό σταθμό, γιατί υπήρξε μία από τις πρώτες περιοδικές εκθέσεις που πραγματοποίησε το Τεχνικό Μουσείο, σε συνδυασμό μάλιστα και με τον εορτασμό των 10 χρόνων από την ίδρυσή του.
Η Έκθεση οργανώθηκε με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 30 χρόνων από την ιστορική ημερομηνία της 4ης Οκτωβρίου 1957, όταν ο Σοβιετικός δορυφόρος SPUTNIK 1, αποτέλεσε το πρώτο ανθρώπινο κατασκεύασμα που ξέφυγε από τη βαρύτητα και μπήκε σε τροχιά γύρω από τη γη.
Στην έκθεση - πολυθέαμα, παρουσιάστηκαν τα πιο σημαντικά βήματα που έγιναν για την εξερεύνηση του διαστήματος από τους αμερικανούς και τους ρώσους στη διάρκεια της τριακονταετίας 1957-1987 και πραγματοποιήθηκε χάρη στην πρόθυμη συμπαράσταση και διάθεση υλικού από το Αμερικανικό Κέντρο Θεσσαλονίκης, τη Ρωσική Πρεσβεία, τον Ελληνοσοβιετικό Σύνδεσμο, το Ευγενίδειο Ίδρυμα, τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος ESA και την οικονομική ενίσχυση του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννου Κωστοπούλου. Η Έκθεση περιελάμβανε εικόνες, δημοσιεύματα και ένας αριθμός διαστημοπλοίων, από τα περισσότερο γνωστά μοντέλα. Το πλέον σημαντικό έκθεμα της Έκθεσης ήταν η πέτρα από το φεγγάρι (φωτογραφία),η οποία προκάλεσε το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του κοινού. .
Η Έκθεση φιλοξενήθηκε αρχικά, και για δύο μήνες (12/10-12/12/87), στο κτίριο Τσουκαλά, όπου στεγάστηκε και στη συνέχεια μεταφέρθηκε και λειτούργησε στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο (20/1-14/2/88), στο Δημαρχείο Αμπελοκήπων (7/3-20/3/88) και στο Εργατικό Κέντρο Κιλκίς (11/5-27/5/88).
Γιάννης Παπαευσταθίου
Οι μισές από τις πέτρες, τις οποίες έφεραν Αμερικανοί αστροναύτες από τη Σελήνη, αγνοούνται σύμφωνα με τη NASA, αφού χαρίστηκαν σε διάφορα κράτη του κόσμου.
Τις τελευταίες ώρες της αποστολής Apollo 17 στις 13 Δεκεμβρίου 1972, οι αστροναύτες Γιουτζίν Κέρναν και Χάρισον Σμιτ -οι τελευταίοι άνθρωποι που πάτησαν στη Σελήνη- μάζεψαν μία πέτρα από την επιφάνεια του δορυφόρου της Γης. Σε μία κίνηση καλής θέλησης, ο πρόεδρος Νίξον διέταξε τη θραύση της πέτρας, που είχε μέγεθος τούβλου, σε πολλά μικρά κομμάτια, για να αποσταλεί σε αρχηγούς κρατών και στις 50 πολιτείες των ΗΠΑ.
Κάθε μία «πέτρα καλής θελήσεως» εγκιβωτίσθηκε σε διαφανές υλικό, ενώ συνολικά 370 κομμάτια σεληνιακής πέτρας εστάλησαν με τον τρόπο αυτό. 184 από τα τεμάχια αυτά αγνοούνται σήμερα, 160 από το εξωτερικό και 24 από τις πολιτείες των ΗΠΑ. «Το καθεστώς Καντάφι έλαβε δύο τέτοιες πέτρες, που σήμερα αγνοούνται. Η Ρουμανία δεν γνωρίζει που βρίσκεται η σεληνιακή της πέτρα», λέει ο πρώην εργαζόμενος της NASA Τζόζεφ Γκουτχάιντς, γνωστός σήμερα ως «κυνηγός σεληνιακών πετρών».
Το 1998, ο Γκουτχάινς δημοσίευσε αγγελία στην εφημερίδα USA Today, σε μία προσπάθεια να προσελκύσει απατεώνες, πωλητές ψεύτικων σεληνιακών πετρών. «Δεν περίμενα, όμως, να βρεθώ αντιμέτωπος με αληθινές πέτρες, όπως αυτή της Ονδούρας, για την οποία ο κάτοχός της μου ζήτησε 5 εκατομμύρια δολάρια», λέει ο Γκουτχάινς, που δεν πλήρωσε το ποσόν.
Ανάλογες προσπάθειες πώλησης έχουν καταγραφεί για τις πέτρες της Ισπανίας, της Μάλτας και της Κύπρου.
Χάρη στην επιμονή του Γκουτχάινς και των φοιτητών του, στη Νομική Σχολή πανεπιστημίου του Τέξας, όπου διδάσκει, 77 σεληνιακές πέτρες έχουν εντοπισθεί, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που δωρίστηκαν στους κυβερνήτες των αμερικανικών πολιτειών του Κολοράντο, του Μιζούρι και της Δ. Βιρτζίνια. Ο Γκουτχάινς παραδέχεται ότι δεν θα μπορέσει να ανακτήσει όλες τις χαμένες πέτρες, πολλές από τις οποίες βρίσκονται σήμερα σε ιδιωτικές συλλογές, αλλά τονίζει ότι δεν θα εγκαταλείψει τις προσπάθειες για ορισμένες από αυτές. «Θέλω οπωσδήποτε να ανακτήσω την πέτρα της Μάλτας, αλλά και εκείνη της Ρουμανίας, ενώ έχω σκεφτεί τί πρέπει να κάνω για αυτό. Χρειάζεται, όμως, υπομονή», λέει ο Γκουτχάινς.
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από BBC- 22/02/2012