Αναδημοσιεύτηκε από την Κώστας Τάνης

Κατηγορία: Μουσεία

Δημοσιεύθηκε : 28 Νοεμβρίου 2014

Επισκέψεις: 1242

 

Την Κυριακή 23 Νοεμβρίου 2014 πραγματοποιήθηκε με επιτυχία, η τελετή για τον εορτασμό της συμπλήρωσης δέκα χρόνων λειτουργίας του Ιδρύματος "Κέντρο Διάδοσης Επιστημών και Μουσείου Τεχνολογίας - ΝΟΗΣΙΣ. Την τελετή παρακολούθησε πλήθος  μελών και φίλων του Σωματείου "Φίλοι του Τεχνικού Μουσείου Θεσσαλονίκης", το οποίο οργάνωσε την εκδήλωση καθώς και άλλοι προσκεκλημένοι.

Για το έργο του Ιδρύματος κατά την δεκαετία 2004 - 2014 και την εξέλιξη του, μίλησε ο Διευθυντής Λειτουργίας του ΝΟΗΣΙΣ Κώστας Τάνης. Tην ενδιαφέρουσα ομιλία του παρουσιάζουμε πιο κάτω:

ΝΟΗΣΙΣ - ΕΝΑΣ ΑΘΛΟΣ ΜΕ ΟΝΟΜΑ ΠΑΤΡΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

(Φωτογραφίες Απόστολος Σελίδης)

 

 

 

Αξιότιμες κυρίες και κύριοι καλημέρα,

Θέλω να συγχαρώ τη Διοίκηση των Φίλων του ΤΜΘ για την πρωτοβουλία του εορτασμού της επετείου και να τους ευχαριστήσω για την τιμή να με συμπεριλάβουν στους ομιλητές. Θα προσπαθήσω να είμαι συγκρατημένος και σεμνός όπως αρμόζει σε καλεσμένους και ταυτόχρονα σύντομος όπως απαιτείται όταν ακολουθούν άρτος και θέαμα.

Πριν 35 χρόνια, ένας ευγενής συμπολίτης μας με καινοτόμο σκέψη, ο Μάνος Ιατρίδης, έφερε στο προσκήνιο της πόλης μια νέα ιδέα που βασίζονταν σε ήδη ριζωμένους στις αναπτυγμένες χώρες θεσμούς. «Μουσείο Επιστήμης και Τεχνολογίας», απορώ κι εγώ πως συνέβη αλλά ναι  αυτά τα μουσεία δεν είναι Ελληνική επινόηση. Θα πρέπει να αρκεστούμε στην τιμή της παγκόσμιας χρήσης των όρων «Μουσείο» και «Τεχνολογία».

Σ' ένα τόπο που οι έννοιες μουσείο και πολιτισμός ταυτίζονται με το μάρμαρο και την ακινησία, έναν τόπο όπου η αποβιομηχάνιση πρόλαβε την εκβιομηχάνιση, τι πιθανότητες έχει ένα Μουσείο Τεχνολογίας;

Κι όμως! Είμαστε εδώ, 36 χρόνια τώρα και το συζητάμε. Σ' αυτή την πόλη, στη Θεσσαλονίκη, βρέθηκαν ανάμεσα στους «μπαγιάτηδες», άνθρωποι που στήριξαν αυτή την προσπάθεια με επιτυχία.

Εστιάζοντας κανείς στην τελευταία δεκαετία μόνο, κινδυνεύει να χάσει την επαφή με τη δυναμική της εκκίνησης και να υποτιμήσει τη δύναμη της ποιότητας από το θάμβος των μεγεθών. Ωστόσο αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς πρέπει να παραδεχθούμε ότι ο κύριος παράγοντας επιβίωσης έως σήμερα είναι  η δημιουργική ορμή που αποκτήθηκε από την εθελοντική και κατά μία έννοια ερασιτεχνική αλλά συστηματική και επίμονη εκκίνηση, που διήρκεσε ούτε λίγο ούτε πολύ, περισσότερα από είκοσι χρόνια. Μια εκκίνηση που την χαρακτήρισε η αφοσιωμένη και ανιδιοτελής στάση των μετεχόντων απέναντι σε ξεκάθαρους σκοπούς.

Από την άλλη είμαστε σήμερα εδώ για τα έργα της τελευταίας δεκαετίας.

Ένα Μουσείο Επιστήμης και Τεχνολογίας υπάρχει για την εξυπηρέτηση ποικίλων σκοπών. Ας αναφερθούμε σε τρεις μόνο από τις θεμελιώδεις ανάγκες που εξυπηρετεί και θεραπεύει, χωρίς αξιολογική σειρά:

1. Την έγκυρη ενημέρωση. Η έγκυρη ενημέρωση σε εκλαϊκευμένο επίπεδο επικοινωνίας, αποτελεί προϋπόθεση της δημοκρατικής λειτουργίας της κοινωνίας,
2. Την διάσωση τεκμηρίων. Η διάσωση των τεκμηρίων της ιστορικής εξέλιξης του πολιτισμού είναι παράγοντας κοινωνικής αυτογνωσίας που αποτελεί προϋπόθεση της προόδου της.
3. Την πίστη στην Επιστήμη και την ανάπτυξη Τεχνοφιλίας. Η Επιστήμη και η Τεχνολογία συνιστούν ακόμη και στις πιο αναχρονιστικές κοινωνίες αδιαμφισβήτητα στηρίγματα της ποιότητας ζωής των ανθρώπων αλλά και της ελπίδας τους για το μέλλον.

Η σχέση κοινωνίας και Τεχνολογίας κινείται μεταξύ Τεχνοφιλίας και Τεχνοφοβίας. Μολονότι τα δύο αυτά άκρα ενσωματώνουν και ακραία ανεπιθύμητα χαρακτηριστικά, η πρόοδος σήμερα παρακολουθεί από κοντά τις Τεχνοφιλικές κοινωνίες μάλλον, παρά τις Τεχνοφοβικές. Οι Έλληνες προσηλωμένοι στο παρελθόν παρακολουθούμε καχύποπτα την τεχνολογική εξέλιξη θεωρώντας το θαυμασμό στα σύγχρονα επιτεύγματα αδικαιολόγητη έλλειψη εκτίμησης του ένδοξου παρελθόντος από όπου οι ίδιοι αντλούμε αυτοεκτίμηση. Το επιχείρημα της αθρόας χρήσης κινητών και αυτοκινήτων, που θα μπορούσε να εγείρει αντίδραση υπέρ της αντίθετης άποψης ακυρώνεται αν αναλογισθούμε την άγνοια της έννοιας και της σημασίας όρων που ακούγονται καθημερινά όπως 3G , Wi-Fi ή ABS ή και το γεγονός ότι η πλειοψηφία των χρηστών γνωρίζει μικρό ποσοστό των δυνατοτήτων εργαλείων και συσκευών που χρησιμοποιεί.

Επίσης είναι σημαντικό να τονίσει κανείς ότι η Τεχνοφιλία έχει στραμμένο το βλέμμα προς το μέλλον ενώ η Τεχνοφοβία στο παρελθόν.

Είναι λοιπόν σημαντική η προσφορά αφορμών που ενεργοποιούν επιθυμίες, προκαλούν συζητήσεις, διευκολύνουν την κατανόηση , και εγείρουν εν γένει φιλικά προς την τεχνολογία συναισθήματα. Είναι σημαντική αν θέλει κανείς να ατενίζει το μέλλον με την αισιοδοξία που αποπνέει η κατοχή της γνώσης και η ορθή εκτίμηση για τις προοπτικές που ανοίγονται στο μέλλον.

Η παροχή βήματος διαλόγου για τους προβληματισμούς που γεννά η καλόπιστη και τεκμηριωμένη κριτική απέναντι στην τεχνολογική και επιστημονική πορεία της κοινωνίας είναι ένα ακόμη χρήσιμο ή και απαραίτητο ζητούμενο.

Τέτοιου είδους προσφορές συνθέτουν την αποστολή του ΝΟΗΣΙΣ,  σχηματοποιούν τον ρόλο του και υπογραμμίζουν τη σημασία του προς την κοινότητα της πόλης και την Ελληνική κοινωνία γενικότερα.

Το ΝΟΗΣΙΣ απευθύνει την προσφορά του στους νέους θέλοντας να πολλαπλασιάσει την αποτελεσματικότητα των περιορισμένων πόρων που διατίθενται. Απευθύνει την προσφορά του κυρίως στους νέους γιατί αυτοί αποτελούν το γόνιμο έδαφος για τη διαμόρφωση χαρακτήρων με αγάπη και ενδιαφέρον για τις επιστήμες και τις τεχνολογίες, που έχουν ή οφείλουν να έχουν προσδοκίες και απαιτήσεις για ένα καλύτερο μέλλον. Επιθυμεί να διαμορφώσει χαρακτήρες ικανούς να  ανταπεξέλθουν στις σύγχρονες προκλήσεις όπως η κλιματική αλλαγή, η ροή ενέργειας, τα τρόφιμα, η υγεία, η δημογραφική γήρανση, η φύση και η έκταση της ανάπτυξης και όλα όσα καλείται η επιστήμη και η τεχνολογία να αντιμετωπίσει .

Εξυπηρετώντας τέτοιους σκοπούς, το ΝΟΗΣΙΣ προσφέρει το έργο του ήδη για δέκα χρόνια.

1.300.000 άνθρωποι, κυρίως νέοι, επισκέφθηκαν το ΝΟΗΣΙΣ και απόλαυσαν τα προγράμματα του, που συνθέτουν ένα σημαντικό έργο:

ΝΟΗΣΙΣ - ΔΕΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΔΡΑΣΗ ΜΕ ΝΟΗΜΑ

*        Έργο εκπαιδευτικό

*        Έργο ψυχαγωγικό

*        Έργο πρωτότυπο

*        Έργο εναλλακτικό

*        Έργο υποκίνησης ενδιαφέροντος

*        Έργο στήριξης των μαθητών

*        Έργο ανάδειξης πολιτιστικής παραγωγής

*        Έργο ανάδειξης ταλέντων

*        Έργο διεθνές

*        Έργο συνεργασιών

*        Έργο και στο διαδίκτυο

 

*        Για την επιστήμη

*        Για την τεχνολογία

*        Για την καινοτομία

*        Για το περιβάλλον και την υγεία

 

*        Για τον νέο

*        Για την οικογένεια

*        Για μικρούς και μεγάλους

*        Για όλους

*        Χωρίς αποκλεισμούς

 

 

 

Ο κ. Παπαευσταθίου αναφέρθηκε προηγουμένως στον ανέξοδο εναγκαλισμό του ιδρύματος από το Κράτος, που παλινδρομεί μεταξύ ενδιαφέροντος για το οποίο δικαιολογείται να αμφιβάλει κανείς και διορισμού διοικήσεων που αδικούν τους εαυτούς τους σε επαναλαμβανόμενους ρόλους Σωτήρων-Σκεπτικιστών - Απογοητευμένων και εν τέλει Αγανακτισμένων, οι οποίες παρά την προσπάθεια τους
-φιλότιμη κάποιες φορές- δεν πέτυχαν να εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητα του φορέα, έως σήμερα τουλάχιστον. Εδώ, είναι ευκαιρία να αναφερθούμε και στο προσωπικό που πέρα από οποιαδήποτε κριτική, πέρα από τα ανεξάντλητα περιθώρια βελτίωσης, θα πρέπει να αναγνωρισθεί η συνδρομή του στην αδιάλειπτη εργασιακή ομαλότητα, στην απορρόφηση της πίεσης των πάσης φύσεως ελλείψεων, στην ανάληψη ρίσκων που δεν του αναλογούν και κυρίως στην διατήρηση δημιουργικού πνεύματος, παρά την επιβολή  της προσαρμογής του στην γραφειοκρατία του δημοσίου. Κορυφαίο δείγμα της προσπάθειας η επίτευξη αυτοχρηματοδότησης που κινούμενη μεταξύ 60% και 70% των ετήσιων λειτουργικών αναγκών αποτελεί αξιοζήλευτη επίδοση σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ούτε αυτό βέβαια δεν είναι αρκετό για την Πολιτεία που απαιτεί κέρδος από το Μουσείο σαν να αγνοεί ότι τα Μουσεία είναι σε όλο τον κόσμο επιχορηγούμενα. Είναι μάλιστα η ίδια Πολιτεία που επιχορηγεί ελλείμματα επιχειρήσεων που είναι σε όλο τον κόσμο κερδοφόρες. Και να σκεφτεί κανείς ότι στον τόπο μας γεννήθηκε η λογική και ο ορθός λόγος....

Για να είμαστε δίκαιοι θα πρέπει να αναφέρω την φημολογία, ότι στο υπό συζήτηση τις μέρες αυτές σχέδιο νόμου για την Έρευνα, Τεχνολογική Ανάπτυξη και Καινοτομία, προβλέπεται ανάληψη του μισθολογικού κόστους από την Πολιτεία. Οψόμεθα.  Όταν συμβεί θα είναι ένα μεγάλο βήμα για τη βιωσιμότητα του Ιδρύματος.

Ίσως αναρωτιέται κανείς για το ποιος έξυπνος άραγε, ενδιαφέρεται στον κόσμο για τέτοιου είδους ιδρύματα σε περίοδο βαθιάς κρίσης και γιατί.  Επιτρέψτε μου λοιπόν να αναφέρω τι ειπώθηκε από κάποιον που σίγουρα δεν είναι «κουτόφραγκος». Αναφέρω τι είπε επί λέξει για το σπουδαίο μουσείο τεχνολογίας του Μονάχου:

{Το όνομα ήδη τα λέει όλα: Το όνομα «Deutsches Museum» το φέρει όχι ένας ναός για ποιητές και φιλοσόφους αλλά ένα σπίτι για μηχανικούς κι επιστήμονες. Η ανάπτυξη της ισχυρής πεποίθησης του Γερμανικού λαού για τη μεγάλη σπουδαιότητα των φυσικών επιστημών στη Γερμανία, εκφράζεται με κατηγορηματικότητα από την κοινή χρήση του ονόματος από τους πολίτες, «Μουσείο της Γερμανίας». Η συντήρηση και η προώθηση της πεποίθησης γι  αυτή τη σπουδαιότητα, είναι η ανεκτίμητη σε έκταση και αξία αποστολή του Μουσείου. Η συνέχιση και η βελτίωση των προσπαθειών υποκίνησης μικρών και μεγάλων για το ξεκίνημα του συναρπαστικού ταξιδιού της ανακάλυψης της επιστήμης και της τεχνολογίας, είναι ένα σημαντικό εγχείρημα που αξίζει την πλήρη υποστήριξη μας.}

Dr. Wolfgang Schuble / Ομοσπονδιακός Υπουργός της Οικονομίας (Σε σχολιασμό της ανακοίνωσης του 10ετούς προγράμματος ανανέωσης του Deutsches Museum με 400 εκατ.)

Αγαπητοί φίλοι, όλα αυτά που ακούτε μπορεί να περιέχουν υπερβολές ή λανθασμένες εκτιμήσεις ή και να μην έχουν καμία σημασία για κάποιους.

Έτσι κι αλλιώς είναι λόγια που  αργά  ή γρήγορα μάλλον θα λησμονηθούν.

Όμως, το ρηχό ή βαθύ αποτύπωμα που άφησε σε εκατοντάδες χιλιάδες νέους η επίσκεψη στο ΝΟΗΣΙΣ, αυτή τη δεκαετία, άλλους θα τους εμπνεύσει, άλλους θα τους επηρεάσει και σε κάποιους θα καθορίσει τη ζωή τους.

Τελειώνοντας  θα ήθελα να πω  ότι εάν πιστεύουμε πως κάτι οφείλουμε στις επόμενες γενιές, πέρα από την κληροδότηση χρεών, θα έπρεπε ήδη να έχουμε σχεδιάσει την επόμενη δεκαετία του ΝΟΗΣΙΣ και όχι να γιορτάζουμε συζητώντας για την επιβίωση αυτών που θα έπρεπε να δημιουργήσουμε αν δεν υπήρχαν. Η πρώτη δεκαετία απέδειξε ότι μπορούμε, στη δεύτερη δεκαετία πρέπει να αποδείξουμε ότι θέλουμε.

ΝΟΗΣΙΣ - ΕΝΑ ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ! ΑΣ ΤΟ ΚΡΑΤΗΣΟΥΜΕ ΑΝΟΙΚΤΟ.

 

Σας ευχαριστώ.

Κ. Τάνης Νοέμβριος 2014